Yakın gelecekte; Dünyayı paranın gücümü yoksa bilgisayar ağına bağlı yapay zekanın gücü mü yönetecek? Yapay zeka yaratmak ölümcül bir hata mı, yoksa yaşamın evriminde umut dolu çağın başlangıcımı?
Gelecekte seçimler sadece göstermelik ve rutin olacak, bir düzene doğru gidiyoruz. Hükümetler ellerindeki bilgiler ile kamuoyunu yönlendirecekler. İnsanları manipüle edebilecekler. Bunu CİA eski bir direktör “insanları metaverilere güvenerek öldürüyoruz” demişti. Çünkü elektronik dalga ile bilginin giremeyeceği yer, delemeyeceği duvar kalmadı. Google, Twitter, Chat, Alibaba, TikTok, Facebook, Instagram, YouTube, eposta, akıllı telefon vb., İnsanlığa yarar sağlarken, milyonlarca fotoğraf, video ve bilgilerle izleniyoruz. Sahte video ve haberler ile manipüle ediliyoruz, yanıltıcı bilgilerle yönlendiriyoruz. Gözetim ve güvenlik ağlarının ÜCRETSİZ olması, bilginin hükümetlerin, güvenlik güçlerinin eline geçmesi, bunun bedelinin vergilerimizle ödenmesi demektir. Dijital çağda bilgisayar ağlarının ve yapay zekanın insanlığın yararına kullanılmasında sağlık hizmetlerinin ve eğitimin daha üst düzeylere ulaşacağı kesindir. Ancak öfke, duygu, korku, beden dili, bilgisayarda yoktur. Bir hata yaptığınızda bunun telafisi insanlarda makul derecede olsa da yapay zekada telafisi yoktur. Yapay zekaya akıl sır ermez. Bugün bankalarda kredi sorgulaması çoğunlukla bilgisayar sistemi ile ağlara bağlanarak yapılmakta, geçmişte kredi kartı, kredi ödemesinde gecikme, yazılmış çek, bozulan teminat mektubu robotlar tarafından olumsuz “hatalı” işleme denk gelmektedir. Bankalar Merkez Bankası veri tabanından bilgi almaktadır. Örneklersen ben hastaydım, mazeretim var veya annem vefat etti gelemedim” dediğimizde bize makul gelebilir. Ama bilgisayar söylenen sözü teyit etmek için hastane kayıtlarına ya da ölüm ilamlarına nüfus müdürlüğü ağına gider, yalanı ortaya çıkarır. Bugün bilindiği kadarıyla Rus Güvenlik servisi Rus vatandaşların tüm bilgilerine sahiptir. Çin Yapay zekaya bu nedenle büyük bütçeler ayırmıştır. Aslında ağa bilgi sunan muhbirlerin yaptığını şimdi biz yapıyoruz. Ne kadar paramız var ne kadar vergi ödüyoruz, eşiniz hamile mi, hasta mısınız, hangi ülkeye gidip geldiniz, artık “SIR” olmaktan çıktı. E devletten bağlanıp alınabiliyor. Bu endişe verici olayın iyi insanlar tarafından yönetilmesini diliyorum, yoksa geleceğin nasıl yönlendirileceğini göremiyorum. Bu bağlamda Yuval Nuah Harari’nin dediği “BİLGİYİ KONTROL EDEN DÜNYAYI YÖNETİR” söylemine katılıyorum.
Ekonomik piyasada ise Maliye Bakanı Mehmet Şimşek yurt dışında yaptığı sunumları noktalarken karşılaştığı “ülkenizde demokrasi ne durumda, gelsek mi” tereddütleri neticesinde ülkesine döndü. Borsa henüz “al” dan, “tut”a geçti bekliyor. Robotlar çalışıyor. Robot sahte karlıkları da arttı. İyi bir hareket henüz yok. Toplam dış satışlarda daralma gözleniyor. Zor koşullarda, firmaların ciroları azalırken, artan konut kredileri konut satışını da durdurdu. Vatandaş, orta gelirli, emeklinin ve asgari ücretlinin geçim derdi ise sürüyor.
