500 bin TL değerinde bir ev için daha önce yaklaşık 20 bin TL harç ödenirken, bu rakam günümüzde 200 bin TL’ye kadar yükselmiş durumda. Alım-satım yapan vatandaşlar bu değişikliği bütçelerine göre planlamak zorunda kalıyor. Satışa çıkan konut sayısında yavaşlama görülüyor.
Gayrimenkul işlemlerinde alıcıdan ve satıcıdan ayrı ayrı alınan %2 oranındaki tapu harcı toplamda %4’lük bir yük oluşturuyor. Rayiç bedelin artmasıyla birlikte bu oran çok daha yüksek tutarlara uygulanıyor. Belediyeler de aynı değerleme üzerinden emlak vergisi tahsilatını artırdı. Özellikle İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyükşehirlerde yük çok daha hissedilir hâle geldi. Piyasada yeniden fiyat dengelemesi yaşanabilir.
Tapu harcında ciddi yükseliş
Güncellenen rayiç bedellerle birlikte satış bedeli artınca, buna uygulanan %4’lük harç da katlandı. Bu harç hem alıcı hem satıcı tarafından eşit olarak ödeniyor. 200 bin TL’ye varan harçlar, birçok işlemde tarafları zorlayabiliyor. Bu masrafın satış fiyatına yansıtılması alıcının yükünü artırıyor. Satışlarda duraksama yaşanması şaşırtıcı değil.
Emlak vergileri artık daha yüksek
Belediyeler, her yıl alınan emlak vergisini rayiç bedel üzerinden hesapladığı için artış otomatik olarak yansıyor. Yeni bedellere göre ödeme yapan ev sahipleri bu yıl büyük bir farkla karşılaştı. Merkezi semtlerde bu artış daha da sert hissediliyor. Taksitli ödeme olsa bile toplam yük büyüyor. Vatandaşlar rayiç güncellemelerine tepkili.
Alım-satım kararları erteleniyor
Tapu masraflarının artması alıcıyı da satıcıyı da duraksamaya zorluyor. Piyasadaki işlem hacmi düşüş eğiliminde. Yeni maliyet yapısı birçok kişiyi beklemeye yöneltiyor. Özellikle yatırımcılar alternatif alanlara yöneliyor. Gayrimenkul piyasasında dengeler yeniden kuruluyor.
Düşük beyan stratejisi büyük risk taşıyor
Harçtan tasarruf etmek için yapılan düşük beyanlar artık ciddi şekilde denetleniyor. Ekspertiz raporları, banka kayıtları ve kredili satış belgeleri çapraz inceleniyor. Gerçek satış bedelinden düşük beyan verilmesi hâlinde hem alıcı hem satıcı ceza ile karşı karşıya kalıyor. Gecikme faiziyle tahsilat yapılıyor. Uzmanlar bu konuda dikkatli olunması gerektiğini vurguluyor.
