Kuleci, KOAH’ın hava yolları veya hava keselerindeki (alveol) anormallikten kaynaklanan, nefes darlığı, öksürük ve balgam gibi kronik solunum şikayetleri ile karakterize, kalıcı ve sıklıkla ilerleyici bir hastalık olduğunu belirtti. Doç. Dr. Kuleci, erken tanı konulduğunda hastalığın önlenebilir ve tedavi edilebilir olduğunu vurguladı.
Kuleci, KOAH’ın dünyada önde gelen ölüm nedenlerinden biri olduğunu ve ölümlerin %90’ının düşük ve orta gelirli ülkelerde meydana geldiğine dikkat çekti. Kuleci, “KOAH, dünyada 40 yaş üzeri yetişkinlerde %10 oranında görülmektedir. Bu oran, coğrafi bölgelere ve maruziyetlere göre değişiklik gösterebilir. Ancak hastaların %60-85’i halen tanı almamış durumdadır. Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı (TÜSEB) tarafından yayımlanan 2020 yılı KOAH raporuna göre ülkemizde yaklaşık 4 milyon KOAH hastası bulunmaktadır. 2024 TÜİK verilerine göre solunum sistemi hastalıkları, %15 oranıyla Türkiye’de en sık ölüme neden olan hastalıklar arasında 3. sırada yer almaktadır” dedi.
KOAH gelişiminin başlıca nedenleri arasında sosyal eşitsizlik, yoksulluk, yetersiz beslenme, iç ve dış ortam hava kirliliği ile tütün kullanımı yer alıyor. Kuleci, “KOAH hastalarının yaklaşık %80’inde sigara içme öyküsü vardır ve sigara süresi ile miktarı hastalığın şiddetini artırır. Elektronik sigara, nargile gibi diğer tütün ürünlerinin kullanımı ve pasif içicilik de KOAH gelişiminde etkilidir. Hava kirliliği, biyokütle yakıtlarının (odun, kömür, tezek vb.) solunması, yetersiz beslenme, enfeksiyonlar ve kirleticilere pasif maruziyet, doğumdan önce ve sonra akciğer gelişiminin geri kalması riskini artırır. İş yerinde duman, kimyasal madde ve toza maruz kalma da önemli bir risk faktörüdür; iş yeri maruziyetine bağlı KOAH gelişme oranı %19,2’dir. KOAH, ileri yaşlarda daha sık görülse de 40 yaş civarında da başlayabilir. Erken tanı, tedavi şansını artırır ve bu nedenle büyük önem taşır” diye konuştu.
KOAH’ta en sık görülen belirtiler arasında nefes darlığı, öksürük, balgam çıkarma ve yorgunluk hissi bulunuyor. Kuleci, “Hastalar nefes almada güçlük, göğüste ağırlık, hava açlığı veya nefes nefese kalma gibi şikayetlerle kendilerini ifade ediyor. Hastalığın ilerlemesiyle bu yakınmalar artıyor ve yaşam kalitesini olumsuz etkiliyor. Bu nedenle 40 yaş üstü, sigara veya tütün ürünü kullanan, nefes darlığı hisseden herkes KOAH açısından değerlendirilmelidir ve mutlaka göğüs hastalıkları uzmanına başvurmalıdır” dedi.
Kuleci, her yıl Kasım ayının üçüncü çarşambasının Dünya KOAH Günü olarak değerlendirildiğini hatırlatarak, bu yılki temanın “Nefesin Daralıyorsa KOAH’ı düşün!” olduğunu açıkladı. Temanın, bireylerin kronik öksürük ve nefes darlığı gibi solunum yakınmalarına dikkat etmeleri ve erken tanı için sağlık kuruluşlarına başvurmalarının önemini vurgulamayı amaçladığını söyledi.
