ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi'ne (NOAA) bağlı Okyanus Keşif Ekibi tarafından yürütülen araştırmalar kapsamında, Hawaii Adaları’nın kuzeybatısında yer alan Papahānaumokuākea Deniz Anıtı yakınlarında bulunan bu yapının, deniz seviyesinden yaklaşık 2.040 metre derinlikte yer aldığı bildirildi.
Yaklaşık 15 metre yüksekliğinde ve 4 metre genişliğindeki bu dikey taş oluşum, NOAA’nın Okeanos Explorer araştırma gemisinden yönetilen uzaktan kumandalı bir araçla 22 Nisan’da tespit edildi. Araç, Honolulu’nun yaklaşık 1.160 deniz mili kuzeybatısında yer alan ve su altında kalmış bir sırt bölgesini incelerken bu dikkat çekici yapıya rastladı.
Canlı yayınla aktarılan keşif anında, şaşkınlığını gizleyemeyen bir araştırmacı “Bu koca kaya da neyin nesi?” diye sorarken, başka bir ekip üyesi ise “Şuna bakın, baca gibi görünüyor!” sözleriyle ilk izlenimini paylaştı.
Yapının gizemli doğasına rağmen uzmanlar, onun tamamen doğal bir jeolojik oluşum olduğunu açıkladı. Yapının bir “volkanik damar” (volkanik dikey kaya yapısı) olduğu belirlendi. Araştırmacıların açıklamasına göre bu tür yapılar, lavın çevresindeki kayaçların arasına sızarak donmasıyla oluşuyor. Zamanla çevresindeki daha yumuşak kayalar aşındığı için, bu daha sert ve dirençli yapı geride kalıyor.
Maryland Üniversitesi’nden jeolog Val Finlayson, yapının özellikle ilginç yönünün, oldukça düz bir zeminden neredeyse dik açıyla yükselmesi olduğunu ifade etti. Taşın üzerindeki parlaklığın ise, bölgedeki güçlü deniz akıntıları sayesinde yüzeyin adeta cilalanmış olmasından kaynaklandığı belirtildi.
Keşfedilen bu volkanik yapının yaşı henüz kesinlik kazanmadı. Ancak bilim insanları, bunun yakınlardaki bir deniz dağının eski volkanik sisteminin bir parçası olabileceğini düşünüyor.
