2000 ile 2008 yılları arasında SGK, Bağ-Kur ya da Emekli Sandığı'na giriş yapmış milyonlarca kişi için kademeli emeklilik umutları güçleniyor. Özellikle Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) kapsamına giremeyen bu grup, Meclis’e sunulan yeni teklifleri ve torba yasadaki yerini merakla takip ediyor.
Kademeli emeklilik sistemi nasıl işleyecek?
Söz konusu dönemde sigorta başlangıcı olan vatandaşlar için emeklilik şartları, işe giriş tarihine göre kademeli olarak düzenleniyor. Bu sistemde emeklilik yaşı, sigorta türü ve prim günü değişkenlik gösterecek şekilde belirleniyor. Kademeli emeklilik ile erken emeklilik imkânı tanınması hedefleniyor.
2000–2008 arası sigortalılar için yapılan önerilere göre:
Kadınlar için emeklilik yaşı: 58
Erkekler için emeklilik yaşı: 60
Prim günü şartı: 7.000 gün
Ancak bu dönemde sigortalı olanlar, kısmi emeklilik imkanından da yararlanabilecek. Prim ve yaş koşullarını sağlayanlar, tam emeklilik şartlarını karşılayamasalar bile bu sistemle emekli olabilecek.
Kademeli emeklilik Meclis’e sunuldu
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, daha önce yaptığı açıklamada staj sigortası ve kademeli emeklilik konularında resmi bir çalışma olmadığını belirtmişti. Ancak milyonlarca vatandaşın beklentisi üzerine, kademeli emeklilik teklifi Meclis’e sunuldu. Düzenlemenin torba yasada yer alması halinde, 2000–2008 arası sigorta girişi olanlar belirli şartları yerine getirerek erken emeklilik hakkına sahip olabilecek.
Prim ve yaş şartı yıllara göre değişecek
İşe giriş yılı ilerledikçe emeklilik yaşı ve prim günü de artıyor:
2000 yılı sigorta girişi olanlar için:
Kadınlar: 43 yaşında, 6.325 prim günü
Prim gün sayısı ve yaş şartı, işe başlama tarihine göre kademeli şekilde artırılıyor. Bu sistem, EYT sonrası mağduriyet yaşayan vatandaşlara yeni bir fırsat sunabilir.
Erkekler: 45 yaşında, 6.325 prim günü
2004 yılı sigorta girişi olanlar için:
Kadınlar: 45 yaşında, 6.625 prim günü
Erkekler: 47 yaşında, 6.625 prim günü
2008 yılı sigorta girişi olanlar için:
Kadınlar: 49 yaşında, 6.925 prim günü
Erkekler: 51 yaşında, 6.925 prim günü
Yıpranma payı ile emeklilik yaşı düşebilir
Ağır ve riskli işlerde çalışanlar için “yıpranma payı” uygulamasıyla emeklilik yaşı daha da gerileyebiliyor. Yer altı çalışanları, basın mensupları, güvenlik güçleri ve bazı kamu görevlileri için bu düzenleme geçerli. Her 360 günlük çalışmaya karşılık ek hizmet süreleri hesaplanıyor ve bu süre yaş haddinden düşülüyor.
Yeni sistem ne zaman yürürlüğe girecek?
Kademeli emeklilik düzenlemesi, henüz yasalaşmış değil. Torba yasa kapsamında ele alınması halinde Meclis’te onaylanarak yürürlüğe girmesi bekleniyor. Ancak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’ndan konuyla ilgili resmi bir tarih açıklanmadı.
