İç Hastalıkları Anabilim Dalı Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Bilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Bakıner, son 10 yılda diyabet görülme sıklığının yüzde 90’dan fazla arttığını belirtti.
Prof. Dr. Bakıner, açıklamasında şunları söyledi:
“Bugün her 7 kişiden biri diyabet hastası. 10 yıl içinde Türkiye diyabetin en yaygın olduğu 10 ülkeden biri olacak. Türkiye'nin sıklığı açısından Avrupa'da ilk sırada yer alıyor. Kilo artışı, hareketsizlik, hazır gıdaya yönelim ve düşük proteinli beslenmeler, bu artışın en önemli nedenleri arasında. Eğitim eksikliği ve sağlıklı yaşam bilincinin yetersizliği de tabloyu ağırlaştırıyor.”
Tip 1 ve Tip 2 diyabet arasındaki farklar
Bakıner, Tip 1 ve Tip 2 diyabetin oluşum mekanizmalarının birbirinden tamamen farklı olduğunu belirterek,
“Tip 1 diyabette bağışıklık sistemi pankreasın insülin üreten hücrelerini yok eder. Bu nedenle tek tedavi yöntemi insülin tedavisidir. Tip 2 diyabette ise pankreas tamamen işlevini yitirmez, bu durumda kilo kontrolü ve insülin etkisini artıran ilaçlar tedavide kullanılır.”
Prof. Dr. Bakıner, Tip 1 diyabetle ilgili kök hücre ve yapay pankreas çalışmalarının umut verici olduğunu ifade ederek,
“Laboratuvar ortamında insülin üreten hücrelerin geliştirilmesi ve bunların vücuda nakledilmesiyle önemli ilerlemeler kaydedildi. Yakın gelecekte bu yöntemlerin rutin tedaviye girmesi bekleniyor.”
Tip 2 diyabet tedavisinde de yeni ilaç gruplarının geliştirildiğini vurgulayan Bakıner,
“Bu ilaçlar pankreas rezervini destekliyor, kilo kaybı sağlıyor ve kalp-böbrek sağlığını koruyor. Ancak maliyetleri nedeniyle erişim hala sınırlı.”
Diyabette erken tanının önemi
Prof. Dr. Bakıner, diyabette erken tanının önemine dikkat çekerek,
“Tedavide gecikme, damar hasarlarının kalıcı hale gelmesine yol açar. Özellikle kalp, beyin ve bacak damarlarında oluşan hasarlar geri döndürülemez. Bu nedenle risk grubundaki bireylerin düzenli olarak diyabet taraması yaptırması gerekir.”
2025 Dünya Diyabet Günü teması: İş yerinde diyabet
Bakıner, bu yıl Dünya Diyabet Günü’nün temasının “İş Yerinde Diyabet” olduğunu belirterek,
“Diyabet, düzenli yaşam gerektiren bir hastalık. Özellikle vardiyalı çalışan diyabetli bireylerin yaşam düzeni zorlaşıyor. Bu nedenle 'diyabet dostu iş yerleri' oluşturmak büyük önem taşıyor.”
Prof. Dr. Bakıner, diyabet farkındalığı çalışmalarının yalnızca hastaları değil, toplumun tüm kesimlerini kapsaması gerektiğini vurgulayarak,
“Diyabetli bireylerin sağlıklı ve üretken bir yaşam sürdürebilmesi hem bireysel hem toplumsal sorumluluktur. Kişisel haklara ve hasta haklarına saygı göstermek, gelişmiş toplum olmanın en önemli göstergelerinden biridir. İnsülinin keşfi, diyabet tarihinde bir dönüm noktasıdır. Bugün, diyabet farkındalığını artırmak ve diyabetli bireylerin yaşam kalitesini yükseltmek için bir fırsattır.”
