Gelişmekte olan ülkelerde, kadınların adet dönemlerinde hijyenik ürünlere ve temiz sanitasyon imkanlarına erişimi büyük ölçüde kısıtlı. Uzmanlar, bu durumun yalnızca sağlık değil, aynı zamanda eğitim ve insan hakları sorunu olduğuna dikkat çekiyor. Yapılan araştırmalar, birçok kız çocuğunun adet dönemlerinde okula gidemediğini gösteriyor.
Almanya merkezli sivil toplum kuruluşu WASH United tarafından başlatılan Dünya Adet Hijyeni Günü, “menstrüasyon” konusundaki sessizliği bozmayı, bu doğal süreci utanılacak bir konu olmaktan çıkararak açıkça konuşulabilir hale getirmeyi hedefliyor. Gün, aynı zamanda yerel ve ulusal hükümetlerin bu alandaki sorumluluğunu da gündeme getiriyor.
28 MAYIS NEDEN SEÇİLDİ?
28 Mayıs tarihinin seçilmesinde sembolik bir anlam bulunuyor. Mayıs, yılın 5. ayı ve adet süresi ortalama 5 gün. Aynı zamanda adet döngüsü de ortalama 28 gün sürüyor. Bu anlamlı tarih, adet hijyeninin kadınların yaşamındaki yerini vurgulamak için tercih edildi.
SOSYAL MEDYADA ETKİLİ KAMPANYALAR
2015 yılında başlatılan ve büyük ses getiren #IfMenHadPeriods kampanyası, “Eğer erkekler adet görseydi ne olurdu?” sorusuyla toplumsal normlara mizahi bir dille meydan okudu. Kampanya, erkeklerin adet gördüğü hayali bir dünyayı gösteren reklam videolarıyla dikkat çekti. Videolarda “manpon” gibi ürünler üzerinden mesaj verilirken, hijyen ürünlerine erişimi olmayan kadınlara dikkat çekildi.
HÜKÜMETLER SORUMLULUĞA DAVET EDİLİYOR
WASH United ve partner kuruluşlar, sadece farkındalık yaratmakla kalmayıp hükümetleri de harekete geçmeye çağırıyor. 2015 yılında Kenya Sağlık Bakanlığı’nın ulusal bir Adet Hijyeni Yönetimi Stratejisi başlatması, bu alandaki ilk adımlardan biri olarak öne çıkıyor. Aynı yıl Kenya’da düzenlenen sanal konferans, okullarda hijyen yönetimi konusunun devlet politikalarına entegre edilmesi yönünde önemli bir girişim oldu.
AMAÇ SESSİZLİĞİ KIRMAK
Dünya Adet Hijyeni Günü, kadınların kendi bedenlerini tanımaları, utanmadan konuşabilmeleri ve temel hijyen ürünlerine erişebilmeleri gerektiğini vurguluyor. Yetkililer, bu alanın yalnızca sağlıkla değil, aynı zamanda insan onuruyla ilgili olduğunu belirtiyor.
Kadınlara yönelik damgalamayı ortadan kaldırmak, hijyen ürünlerine erişimi artırmak ve toplum genelinde bilinç yaratmak amacıyla düzenlenen bu özel gün, her yıl daha fazla kurumun ve bireyin desteğiyle kutlanmaya devam ediyor.
