Kurban Bayramı’nın ardından Adana’da şap hastalığının yeniden görülmeye başladığını belirten Köse, “Şap, viral bir enfeksiyondur ve 7 farklı serotipi ile alt serotipleri vardır. Serotipler arasında bağışıklık geçişi bulunmaz. Bu nedenle ülkemizde hastalığa karşı düzenli aşılama çalışmaları yürütülmektedir” dedi. Köse, hastalığın insanlara da bulaşabileceğini ancak insanlarda hayvanlara kıyasla çok daha hafif seyrettiğini söyledi.
Hastalığın özellikle genç hayvanlarda ölümcül sonuçlara yol açabileceğini vurgulayan Köse, “Genç buzağılarda kalbe yerleştiğinde ölüme neden olabilir. Yetişkin hayvanlarda ölüm oranı düşük olsa da hastalık çok bulaşıcı ve yıpratıcıdır” ifadelerini kullandı.
Ağızda salya, dilde kabarıklık varsa hemen veterinere başvurun
Hayvan yetiştiricilerine uyarılarda bulunan Köse, şap hastalığının belirtilerini şu şekilde sıraladı: “Hayvanlarda ağızda salya akıntısı, topallık ve dilde kabarıklık görülmesi durumunda hemen bir veteriner hekime başvurulmalıdır.”
Köse, şap hastalığının tamamen önlenemese de aşılama sayesinde yayılmasının büyük oranda engellenebileceğini, ayrıca vaka görülen bölgelerde karantina ve dezenfeksiyon uygulamalarının hızla devreye alınması gerektiğini vurguladı. Hastalığın görüldüğü yerlerde 10 kilometrelik alanlarda hayvan giriş çıkışı durdurulurken, şüpheli ve sağlıklı hayvanlar ayrılarak kontrol sağlanıyor.
“Bölgedeki son hasta hayvan iyileştikten sonra 21 gün geçmesiyle birlikte hastalık sönmüş sayılır” diyen Köse, kesin tanının laboratuvar testleriyle konulduğunu ve veteriner hekimlerin sahada süreci yakından takip ettiğini belirtti.
Aşılanmış hayvanlarda bile yeniden aşılama yapılmalı
Adana’da ilkbahar döneminde büyükbaş hayvanların yüzde 97’sinin aşılandığını aktaran Köse, şap hastalığının en çok çift tırnaklı hayvanlarda görüldüğünü söyledi. Koyun ve keçilerde de rastlanabildiğini ancak büyükbaş hayvanlarda verim kaybının daha ciddi olduğunu ifade etti.
Köse, aşı yapılmış hayvanlara bile yeniden aşı uygulanabileceğini şu sözlerle açıkladı: “Şap virüsü samanlıkta bile 5 ay boyunca aktif kalabiliyor. Rüzgarla, gübreyle, hatta tarım ekipmanlarıyla taşınabiliyor. Bu yüzden karantina, tecrit ve dezenfeksiyon kurallarına titizlikle uyulmalıdır.”
“İnsanlara bulaşabilir ama korkulacak düzeyde değil”
Nihat Köse, şap hastalığının zoonotik yani hayvandan insana geçebilen bir hastalık olduğuna da dikkat çekti:
“Şap hastalığı, hayvanlardan insanlara bulaşma potansiyeli taşıyan bir zoonoz olmasına rağmen, insanlarda görülme sıklığı oldukça düşüktür. İnsanlarda şap hastalığı vakaları nadirdir ve genellikle enfekte hayvanlarla doğrudan temas sonucu veya enfekte hayvan ürünlerinin tüketilmesiyle meydana gelir. Ayrıca hastalık insanlarda hayvanlardaki gibi ağır seyretmez. Bu nedenle korkulacak bir durum yoktur.”
