Enerji üretimi ve sinir sistemi sağlığı açısından kritik öneme sahip olan B12 vitamini, kırmızı kan hücrelerinin yapımında ve beyin fonksiyonlarının korunmasında kilit rol oynuyor. Eksikliği ise sürekli yorgunluk, halsizlik ve konsantrasyon kaybı gibi şikâyetlerle kendini gösteriyor. Konuya ilişkin değerlendirmelerde bulunan Acıbadem Adana Hastanesi İç Hastalıkları ve Yetişkin Hematoloji Uzmanı Prof. Dr. Soner Solmaz, B12 eksikliğinin uzun vadede ciddi sorunlara neden olabileceğini söyledi.
“Ruh halindeki değişikliklere dikkat edin”
B12 eksikliğinin sinsi ilerleyebileceğini belirten Prof. Dr. Solmaz, vücudun bazı uyarılar verdiğini ifade ederek şunları söyledi:
“Sürekli yorgunluk ve halsizlik, baş dönmesi ve nefes darlığı, unutkanlık, konsantrasyon bozukluğu, el ve ayaklarda karıncalanma veya uyuşma, denge sorunları ve kas zayıflığı, ruh hali değişiklikleri, depresyon ve sinirlilik gibi belirtileri yaşıyorsanız vakit kaybetmeden doktorunuza başvurun. Kan testi ile eksiklik tespit edilebilir ve uygun tedavi ile hızla giderilebilir.”
“Vejetaryenler ve 50 yaş üstündekiler risk altında”
Bazı gruplarda B12 eksikliğinin daha sık görüldüğünü belirten Prof. Dr. Solmaz, risk grubunda olanları şöyle sıraladı:
“Bitkisel besinler B12 açısından yetersiz olduğu için vejetaryen ve veganlar, emilim sorunları yaşanabileceği için 50 yaş üstü yetişkinler, mide veya bağırsak ameliyatı geçirenler, Crohn, çölyak gibi hastalıklar vesilesiyle sindirim sistemi sorunları olanlar ile özellikle Metformin veya mide asidini azaltan ilaçları düzenli kullananlar.”
B12’nin hayvansal gıdalarda yoğun bulunduğunu hatırlatan Solmaz, et, tavuk, hindi, balık, süt, yoğurt, peynir ve yumurtanın en güçlü doğal B12 kaynakları olduğunu belirtti. Ayrıca şunları ekledi:
“Vejetaryen bireyler için B12 ile zenginleştirilmiş gıdalar ve doktor kontrolünde alınan takviyeler hayati öneme sahiptir. Ancak hiçbir hasta kendi başına takviye kullanmamalı, mutlaka doktor kontrolünde olmalıdır.”
“B12 eksikliği tedavi edilmezse kansızlıktan depresyona kadar birçok tabloya yol açabilir”
B12 vitamininin yalnızca enerji sağlamadığını, sinir sistemini koruyan ve ruh halini dengeleyen önemli bir madde olduğunu belirten Prof. Dr. Solmaz, şu uyarıda bulundu:
“B12 eksikliği tedavi edilmezse kansızlıktan depresyona kadar pek çok tabloya yol açabilir. Bu nedenle halsizlik, uyku isteği, unutkanlık gibi şikâyetleri olan herkes, B12 düzeyini kontrol ettirmelidir.”
“Yüksek B12 sessiz seyreder ama göz ardı edilmemelidir”
Sadece eksiklik değil, sebebi bilinmeyen B12 yüksekliğinin de önemsenmesi gerektiğini belirten Solmaz, şöyle konuştu:
“Eğer kişi takviye almıyor, enjeksiyon kullanmıyor ve beslenmesinde aşırı B12 bulunmuyorsa, kanında yüksek B12 tespit edilmesi mutlaka araştırılmalıdır.”
B12 yüksekliğinin çoğu zaman belirti vermediğini ancak bazı kişilerde kaşıntı, iştahsızlık, sindirim bozuklukları ve kilo kaybı görülebileceğini belirten Solmaz, karaciğer hastalıkları, bazı kanser türleri ve böbrek yetmezliğinin B12 seviyelerini yükseltebileceğine dikkat çekti. Son olarak şu uyarıyı yaptı:
“B12 yüksekliği her zaman kanser anlamına gelmez, ancak vücudun depolama ve kullanım dengesinde bozulma olduğunu gösterebilir. Bu durumda karaciğer ve böbrek fonksiyon testleri yapılmalı, gerekirse ileri tetkikler uygulanmalıdır. Sebebi açıklanamayan yüksek veya düşük B12 seviyesi, vücudun bize verdiği bir uyarıdır. Bu durumu hafife almamak gerekir. Düzenli kan kontrolleriyle erken tanı konulması, ciddi hastalıkların önlenmesinde hayat kurtarıcı rol oynar.”
