Son yıllarda Yemen merkezli silahlı bir hareket olarak dünya kamuoyunun gündeminde sıkça yer bulan Husiler, İsrail, ABD ve Suudi Arabistan gibi ülkelerin stratejik planlarında ciddi rol oynuyor. Kızıldeniz'de ticaret gemilerine düzenledikleri saldırılar ve İran ile olan güçlü bağları, “Husilerin askeri gücü ne kadar, kaç militanı var, hangi silahları kullanıyor, hangi ülkeye bağlılar, İran’la ne ilişkileri var?” sorularını daha da kritik hale getiriyor. Bu yazıda, Husilerin kimliğinden başlayarak askeri kapasitelerine kadar tüm merak edilenleri açıklıyoruz.
Husiler kimdir?
Husiler, ya da kendi adlarıyla Ensarullah Hareketi, Yemen’in kuzeyinde faaliyet gösteren Zeydi Şii bir siyasi ve askeri yapılanmadır. 1992 yılında Hüseyin Bedreddin el-Husi tarafından kurulan bu yapı, ilk başta dini içerikli gençlik hareketi olarak başlamış; zamanla ise silahlı direniş ve siyasi organizasyona dönüşmüştür. Günümüzde Husiler, Yemen’de önemli bölgelerin kontrolünü elinde bulundurarak fiili bir yönetim uygulamaktadır.
Husiler hangi ülkeye bağlı?
Husiler resmi olarak herhangi bir devlete bağlı değiller. Ancak fiili olarak Yemen’in kuzeyinde ve başkent Sana’da kontrol sağladıkları bölgelerde kendi yönetim yapılarını kurmuş durumdalar. Yemen'in uluslararası tanınırlığı olan hükümeti Husileri "isyan hareketi" olarak tanımlar. Uluslararası platformda Yemen'deki yasal temsilci, Aden merkezli hükümet olarak kabul edilir.
Husiler İran’a mı bağlı?
Husiler doğrudan İran’a bağlı olmasalar da İran tarafından destekleniyorlar. Bu destek hem ideolojik hem de maddi/askeri düzeyde gerçekleşiyor. İran, Husileri bölgedeki Şii nüfuzunu artırmak ve Suudi Arabistan’a karşı bir kaldıraç gücü olarak kullanmak adına stratejik bir ortak olarak görüyor.
İran, Husilere çeşitli yollarla:
-
Silah
-
Füze sistemleri
-
İHA (insansız hava aracı) teknolojileri
-
Lojistik destek
-
Askerî danışmanlık hizmeti sağlıyor.
Husilerin askeri gücü ne kadar?
Husiler, günümüzde Orta Doğu'nun en organize milis güçlerinden biri olarak gösteriliyor. Askeri gücüne dair veriler resmi olarak teyit edilemiyor ancak uzmanlar ve istihbarat raporları, 60.000 ila 100.000 arasında silahlı militan gücüne sahip olduklarını öngörüyor.
Bu militanlar, farklı askeri birimlere ve görev alanlarına ayrılmış durumda. Özellikle:
-
Hafif piyade birlikleri
-
Füze ve roket sistemleri kullanan topçu birlikleri
-
İHA ve kamikaze dron birlikleri
-
Hava savunma sistemleri
-
Asimetrik savaş eğitimi almış özel milis ekipleri
gibi çok katmanlı bir yapıyla sahada etkinlik gösteriyorlar.
Husiler hangi silahları kullanıyor?
Husiler, hem yerli üretim hem de İran kaynaklı silah sistemleri kullanıyor. Sahadaki askeri operasyonlarında:
-
Balistik füzeler (örneğin Badr serisi)
-
Seyir füzeleri
-
Kamikaze dronlar (İran yapımı Shahed tipi)
-
İHA sistemleri (keşif ve saldırı amaçlı)
-
Hafif ve ağır piyade silahları
-
Anti-tank füzeleri
-
Sahra topları ve havanlar
-
Karadan denize füze sistemleri
ön plana çıkıyor. Özellikle Kızıldeniz'deki gemi saldırılarında dron ve seyir füzeleri en sık kullanılan silahlar arasında.
Husiler nerelerde kontrol sağlıyor?
Husiler, 2014 yılında başkent Sana’yı ele geçirerek ülkenin kuzeyini büyük ölçüde kontrollerine aldılar. Günümüzde:
-
Başkent Sana
-
Sada (doğdukları bölge)
-
Amran
-
Hacce
-
Hudeyde
gibi bölgelerde yoğun etkiye sahipler. Ayrıca Yemen’in batı kıyısındaki önemli limanlardan da bazılarını denetim altında tutuyorlar.
Kızıldeniz operasyonları ve küresel etki
2023 sonrasında, Gazze’deki gelişmeleri gerekçe göstererek Husiler Kızıldeniz’de İsrail bağlantılı ticaret gemilerine saldırılar düzenlemeye başladı. Bu saldırılar, küresel ticaret rotalarını ciddi anlamda etkiledi. Süveyş Kanalı üzerinden yapılan deniz taşımacılığı ciddi bir tehdit altında kaldı.
ABD ve İngiltere öncülüğündeki koalisyon, Husilere karşı "Refah Muhafızı Operasyonu" adıyla çok uluslu bir deniz gücü kurarak, bu saldırılara karşılık vermeye başladı.
Husiler ne istiyor?
Husiler kendilerini:
-
Yemen halkının bağımsızlığı için savaşan bir hareket
-
ABD ve Suudi Arabistan’a karşı bir “direniş hattı”
-
İran eksenli “anti-emperyalist” cephede bir öncü
olarak tanımlıyor. Ayrıca, Zeydi imamlık sisteminin yeniden canlandırılması ideallerini savunuyorlar.
Husilerin lideri kim?
Husilerin bugünkü lideri Abdülmelik el-Husi’dir. Kurucu Hüseyin Bedreddin el-Husi’nin kardeşi olan Abdülmelik, hem ruhani hem de askeri kararları veren en üst düzey liderdir.
Sıkça Sorulan Sorular
Soru | Cevap |
---|---|
Husiler hangi ülkeye bağlı? | Resmi olarak hiçbir ülkeye bağlı değiller. Yemen'in kuzeyinde fiili yönetimdeler. |
Husiler İran’la bağlantılı mı? | Evet. İran'dan mali, askeri ve lojistik destek alıyorlar. |
Husilerin askeri gücü ne kadar? | Yaklaşık 60.000 ila 100.000 arası silahlı militanları olduğu tahmin ediliyor. |
Husiler hangi silahları kullanıyor? | Balistik füze, dron, İHA, hafif piyade silahları, anti-tank füzeleri |
Husiler kim tarafından yönetiliyor? | Abdülmelik el-Husi tarafından |
Husilerin Kızıldeniz'deki hedefi ne? | İsrail destekli gemiler ve ABD bağlantılı ticaret gemileri |
Husilerin amacı nedir? | Yemen'de imamlık sistemini yeniden kurmak ve dış müdahalelere karşı savaşmak |
Kızıldeniz'deki saldırılar uluslararası ticareti etkiledi mi? | Evet. Süveyş rotası üzerinden yapılan ticaret sekteye uğradı. |